Ο περιούσιος λαός του Θεού, οι Εβραίοι, ήσαν για πολλά χρόνια αιχμάλωτοι των Βαβυλωνίων. Εκεί στην αιχμαλωσία τους οι προφήτες Ησαΐας και Μαλαχίας τους ενημέρωναν για την απελευθέρωση τους και επάνοδο τους στην πατρίδα τους, και ότι για την επιστροφή τους αυτή θα τους αποσταλλεί οδηγός, κήρυκας ερημίτης, ο οποίος θα καθαρίσει τον δρόμο της επιστροφής τους, ισοπεδώνοντας τις όποιες δυσκολίες που θα συναντούσαν. "Φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου, ευθείας ποιείτε τας τρίβους του Θεού ημών. Ιδού εγώ εξαποστέλλω τον άγγελόν μου, και ε-πιβλέψεσαι οδόν προ προσώπου μου, και εξαίφνης ήξει... ον υμείς ζητείτε, και ο άγγελος της διαθήκης, ον υμείς θέλετε... και έσται πάντα τα σκολιά εις ευθείαν και η τραχεία εις οδούς λείας. και όψεται πάσα σάρξ, το σωτήριον του Θεού, ότι Κύριος ελάλησε". (Ησ. 40, 3-5 - Μαλ. 3,1).
Όμως, η μακροχρόνια αυτή αιχμαλωσία των Εβραίων, λογικό ήταν, να επιφέρει, πέραν των άλλων, και κάποια πτώση στο θρησκευτικό τους φρόνημα, λόγω και της απουσίας των ανθρώπων του Θεού, των προφητών, οπότε εκτός από την απαλλαγή τους από την αιχμαλωσία τους, έπρεπε και να εξαγνιστούν κατά κάποιον τρόπο και από θρησκευτικής απόψεως. Ετσι, ύστερα από πολλά χρόνια απουσίας προφητών εμφανίζεται ο ερημίτης προφήτης, ο Πρόδρομος Ιωάννης με το φλογερό προφητικό του κήρυγμα, που αφορούσε συγκεκριμένα την προετοιμασία τους για τον ερχομό του αναμενόμενου Μεσσία, του "Αγγλου της Διαθήκης" (Μαλ. 3,1). Για τον λόγο αυτό "πάσα Ιουδαία χώρα" έτρεχε να ιδεί και να ακούσει αυτόν τον ήρωα της ερήμου, ο οποίος τους εντυπωσίαζε, όχι μόνον με το αυστηρό του κήρυγμα περί Μετανοίας, αλλά και με τον έρημο τρόπου που έμενε, την εξομολόγηση, το βάπτισμα, το ένδυμά του, και την τροφή του.
Η Μετάνοια των Εβραίων εκδηλωνόταν με το αυστηρότατο κήρυγμα του Προδρόμου δια της εξομολογήσεως των αμαρτιών τους, και επισφραγιζόταν με το βαπτισμό τους. Δηλαδή το κήρυγμα του Προδρόμου ήταν κήρυγμα Μετανοίας, και δεν είχε ουδεμίαν απολύτως σχέση με το Εβραϊκό διακριτικό τύπο της ονοματοδοσίας που εγινόταν με την διαδικασία της "Περιτομής Ακροβυστίας" την ογδόη ημέρα μετά την γέννηση του κάθε άρρενος, μέσω της οποίας ο Ιουδαίος επλιτογραφείτο στον περιούσιο λαό του Θεού, "και πεδίον οκτώ ημερών περιτμηθήσεται υμίν παν αρσενικόν εις τας γενεάς υμών" (Γέν. 17, 10-12).
Προσέτι δε ουδεμία σχέση έχει το βάπτισμα του Προδρόμου και με το σημερινό Βάπτισμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Συνεπώς, επαναλαμβάνεται, ότι δεν πρέπει να συγχέουμε ποσώς, αυτό το βάπτισμα Μετανοίας που τελούσε ο Πρόδρομος, και που υπέστη και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός ως γνήσιος Ιουδαίος, με το Βάπτισμα που τελείται σήμερα σε όσους επιθυμούν να γίνουν μέλη της Εκκλησίας του Χριστού, και το οποίον γίνεται σε όλες τις ηλικίες κατά την εντολή του Κυρίου, "πορευθέντες μαθητεύσετε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς, εις το όνομα του Πατρός, και του Υιού, και του Αγίου Πνεύματος διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν" (Ματθ. 28, 19).
Θα πρέπει να αναφερθεί, ότι κάτι ανάλογο γινόταν και στην περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, σε όλες τις ηλικίες, με την διαδικασία της ακολουθίας της Περιτομής και της Ακροβυστίας "περιτμηθήσεται υμών παν αρσενικόν. περιτομή περιτμηθήσεται ο οικογενής της οικίας του, και ο αργυρώνητος, και έσται η διαθήκη μου επί της σαρκός υμών εις διαθήκην αιώνιον." (Γεν. 17, 10-14).
Δεν έχουν λοιπόν δίκιο ούτε και κανένα απολύτως Γραφικό έρεισμα αυτοί που αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό, και κατηγορούν την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, επειδή τον αποδέχεται και τον εφαρμόζει στηριζόμενη στην Αγία Γραφή που πρώτος ο Απόστολος των εθνών Παύλος με τον Τιμόθεο και τον Σίλα εφάρμοσαν στην Μακεδονία, όπου εβάπτισαν πρώτα την Λυδία και εν συνεχεία ολόκληρη την οικογένειά της, "ως δε εβαπτίσθη και ο οίκος αυτής παρεκάκεσε λέγουσα, ει κεκρίκατέ με πιστήν τω Κυρίω είναι, εισελθόντες εις τον οίκον μου μείνατε", (Πράξ. 16, 15).
Aργότερα δε εβάπτισαν τον Δεσμοφύλακα και την οικογένειά του, "παραλαβών αυτούς εν εκείνη τη ώρα της νυκτός, έλουσεν από των πληγών, και εβαπτίσθη αυτός και οι αυτοί πάντες" (Πράξ. 16, 33-34). Το κήρυγμα του Προδρόμου ήταν κήρυγμα Μετανοίας και εξαγόρευσης μόνον των αμαρτιών, και ΟΧΙ άφεση των αμαρτιών. Ηταν το βάπτισμα που τελούσε ο προφήτης και Πρόδρομος "και εβαπτίζοντο εν Ιορδάνη υπ' αυτού εξομολογούμε-νοι τας αμαρτίας αυτών. εγώ μεν εν υδάτι εις μετάνοιαν" (Ματθ. 3,6 - 11).
Το βάπτισμα αυτό του Προδρόμου ήταν από τον Θεό δοσμένο, διο και το υπέστη και ο Ιδιος ο Χριστός, αφού ήταν κατά νό-μον Ιουδαίος και για να αναγνωριστεί ως Ο ΜΕΣΣΙΑΣ με την διαφορά ότι, εγώ οι Ιουδαίοι πριν βαπτιστούν παρέμεναν στα νερά του Ιορδάνη ποταμού αρκετό χρόνο, ώσπου να εξαγορεύσουν τις αμαρτίες τους, και μετά εβαπτίζοντο, ο Ιησούς Χριστός δεν παρέμεινε μέσα στο νερό γιατί δεν είχε να εξαγορεύσει αμαρτίες, να εξομολογηθεί, γιατί ήτο αναμάρτητος, και τούτο το αποδεικνύουν και οι ίδιοι οι συμπατριώτες Του Ιουδαίοι, γιατί όταν τους προκάλεσε,"τις ελέγξημε περί αμαρτίας;" (Ιωάν. 8,46), εκείνοι έμειναν άφωνοι.
Ως αναμάρτητος λοιπόν ο Ιησούς Χριστός βγήκε αμέσως έξω από τα νερά του Ιορδάνη, "και βαπτισθείς ο Ιησούς ανέβη ευθύς υπό του ύδατος" (Ματθ. 3, 16). Ο αναμάρτητος, λοιπόν Κύριός μας Ιησούς Χριστός, (για να επανέλθουμε στο κυρίως θέμα μας, της σχέσης δηλαδή του βαπτίσματος του Χριστού και του βαπτίσματος που τελεί σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία μας), υπέστη το Θεόθεν ως άνθρωπος το κατά νόμον βάπτισμα μετανοίας του Προδρόμου, και δεν έχει καμίαν απολύτως σχέση με το βάπτισμα που μας υπέδειξε ο Ιδιος και το οποίο συγχωρεί την εξαγόρευση των αμαρτιών μας, στο όνομα της τρισηλίου, τρισυποστάτου, και αδιαιρέτου Θεότητος "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς, εις το όνομα του Πατρός, και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται ο δε απιστήσας κατακριθήσεται" (Ματθ. 28, 19 & Μάρκ. 16, 16).
Όμως, η μακροχρόνια αυτή αιχμαλωσία των Εβραίων, λογικό ήταν, να επιφέρει, πέραν των άλλων, και κάποια πτώση στο θρησκευτικό τους φρόνημα, λόγω και της απουσίας των ανθρώπων του Θεού, των προφητών, οπότε εκτός από την απαλλαγή τους από την αιχμαλωσία τους, έπρεπε και να εξαγνιστούν κατά κάποιον τρόπο και από θρησκευτικής απόψεως. Ετσι, ύστερα από πολλά χρόνια απουσίας προφητών εμφανίζεται ο ερημίτης προφήτης, ο Πρόδρομος Ιωάννης με το φλογερό προφητικό του κήρυγμα, που αφορούσε συγκεκριμένα την προετοιμασία τους για τον ερχομό του αναμενόμενου Μεσσία, του "Αγγλου της Διαθήκης" (Μαλ. 3,1). Για τον λόγο αυτό "πάσα Ιουδαία χώρα" έτρεχε να ιδεί και να ακούσει αυτόν τον ήρωα της ερήμου, ο οποίος τους εντυπωσίαζε, όχι μόνον με το αυστηρό του κήρυγμα περί Μετανοίας, αλλά και με τον έρημο τρόπου που έμενε, την εξομολόγηση, το βάπτισμα, το ένδυμά του, και την τροφή του.
Η Μετάνοια των Εβραίων εκδηλωνόταν με το αυστηρότατο κήρυγμα του Προδρόμου δια της εξομολογήσεως των αμαρτιών τους, και επισφραγιζόταν με το βαπτισμό τους. Δηλαδή το κήρυγμα του Προδρόμου ήταν κήρυγμα Μετανοίας, και δεν είχε ουδεμίαν απολύτως σχέση με το Εβραϊκό διακριτικό τύπο της ονοματοδοσίας που εγινόταν με την διαδικασία της "Περιτομής Ακροβυστίας" την ογδόη ημέρα μετά την γέννηση του κάθε άρρενος, μέσω της οποίας ο Ιουδαίος επλιτογραφείτο στον περιούσιο λαό του Θεού, "και πεδίον οκτώ ημερών περιτμηθήσεται υμίν παν αρσενικόν εις τας γενεάς υμών" (Γέν. 17, 10-12).
Προσέτι δε ουδεμία σχέση έχει το βάπτισμα του Προδρόμου και με το σημερινό Βάπτισμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Συνεπώς, επαναλαμβάνεται, ότι δεν πρέπει να συγχέουμε ποσώς, αυτό το βάπτισμα Μετανοίας που τελούσε ο Πρόδρομος, και που υπέστη και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός ως γνήσιος Ιουδαίος, με το Βάπτισμα που τελείται σήμερα σε όσους επιθυμούν να γίνουν μέλη της Εκκλησίας του Χριστού, και το οποίον γίνεται σε όλες τις ηλικίες κατά την εντολή του Κυρίου, "πορευθέντες μαθητεύσετε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς, εις το όνομα του Πατρός, και του Υιού, και του Αγίου Πνεύματος διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν" (Ματθ. 28, 19).
Θα πρέπει να αναφερθεί, ότι κάτι ανάλογο γινόταν και στην περίοδο της Παλαιάς Διαθήκης, σε όλες τις ηλικίες, με την διαδικασία της ακολουθίας της Περιτομής και της Ακροβυστίας "περιτμηθήσεται υμών παν αρσενικόν. περιτομή περιτμηθήσεται ο οικογενής της οικίας του, και ο αργυρώνητος, και έσται η διαθήκη μου επί της σαρκός υμών εις διαθήκην αιώνιον." (Γεν. 17, 10-14).
Δεν έχουν λοιπόν δίκιο ούτε και κανένα απολύτως Γραφικό έρεισμα αυτοί που αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό, και κατηγορούν την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, επειδή τον αποδέχεται και τον εφαρμόζει στηριζόμενη στην Αγία Γραφή που πρώτος ο Απόστολος των εθνών Παύλος με τον Τιμόθεο και τον Σίλα εφάρμοσαν στην Μακεδονία, όπου εβάπτισαν πρώτα την Λυδία και εν συνεχεία ολόκληρη την οικογένειά της, "ως δε εβαπτίσθη και ο οίκος αυτής παρεκάκεσε λέγουσα, ει κεκρίκατέ με πιστήν τω Κυρίω είναι, εισελθόντες εις τον οίκον μου μείνατε", (Πράξ. 16, 15).
Aργότερα δε εβάπτισαν τον Δεσμοφύλακα και την οικογένειά του, "παραλαβών αυτούς εν εκείνη τη ώρα της νυκτός, έλουσεν από των πληγών, και εβαπτίσθη αυτός και οι αυτοί πάντες" (Πράξ. 16, 33-34). Το κήρυγμα του Προδρόμου ήταν κήρυγμα Μετανοίας και εξαγόρευσης μόνον των αμαρτιών, και ΟΧΙ άφεση των αμαρτιών. Ηταν το βάπτισμα που τελούσε ο προφήτης και Πρόδρομος "και εβαπτίζοντο εν Ιορδάνη υπ' αυτού εξομολογούμε-νοι τας αμαρτίας αυτών. εγώ μεν εν υδάτι εις μετάνοιαν" (Ματθ. 3,6 - 11).
Το βάπτισμα αυτό του Προδρόμου ήταν από τον Θεό δοσμένο, διο και το υπέστη και ο Ιδιος ο Χριστός, αφού ήταν κατά νό-μον Ιουδαίος και για να αναγνωριστεί ως Ο ΜΕΣΣΙΑΣ με την διαφορά ότι, εγώ οι Ιουδαίοι πριν βαπτιστούν παρέμεναν στα νερά του Ιορδάνη ποταμού αρκετό χρόνο, ώσπου να εξαγορεύσουν τις αμαρτίες τους, και μετά εβαπτίζοντο, ο Ιησούς Χριστός δεν παρέμεινε μέσα στο νερό γιατί δεν είχε να εξαγορεύσει αμαρτίες, να εξομολογηθεί, γιατί ήτο αναμάρτητος, και τούτο το αποδεικνύουν και οι ίδιοι οι συμπατριώτες Του Ιουδαίοι, γιατί όταν τους προκάλεσε,"τις ελέγξημε περί αμαρτίας;" (Ιωάν. 8,46), εκείνοι έμειναν άφωνοι.
Ως αναμάρτητος λοιπόν ο Ιησούς Χριστός βγήκε αμέσως έξω από τα νερά του Ιορδάνη, "και βαπτισθείς ο Ιησούς ανέβη ευθύς υπό του ύδατος" (Ματθ. 3, 16). Ο αναμάρτητος, λοιπόν Κύριός μας Ιησούς Χριστός, (για να επανέλθουμε στο κυρίως θέμα μας, της σχέσης δηλαδή του βαπτίσματος του Χριστού και του βαπτίσματος που τελεί σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία μας), υπέστη το Θεόθεν ως άνθρωπος το κατά νόμον βάπτισμα μετανοίας του Προδρόμου, και δεν έχει καμίαν απολύτως σχέση με το βάπτισμα που μας υπέδειξε ο Ιδιος και το οποίο συγχωρεί την εξαγόρευση των αμαρτιών μας, στο όνομα της τρισηλίου, τρισυποστάτου, και αδιαιρέτου Θεότητος "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς, εις το όνομα του Πατρός, και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται ο δε απιστήσας κατακριθήσεται" (Ματθ. 28, 19 & Μάρκ. 16, 16).
Πρεσβύτερος
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΟΛΛΑΣ
Ορθόδοξος Θεολόγος -Εκκλ/κός Συνήγορος
Επ/μος πρ/δρος Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΟΛΛΑΣ
Ορθόδοξος Θεολόγος -Εκκλ/κός Συνήγορος
Επ/μος πρ/δρος Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος
