TO ΠΑΡΑΔΟΞΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

 

Πολλές συζητήσεις γίνονται κάθε χρόνο, τα Χριστούγεννα, για το παράδοξο εκείνο «Αστέρι» που εμφανίστηκε στον ουρανό κατά την Γέννηση του Ιησού Χριστού και οδήγησε τους προσκυνητές εκείνους μάγους(= Αστρονόμους ) από ανατολών στον Γεννηθέντα Βασιλιά των Ιουδαίων. Το αστέρι αυτό ουδεμία απολύτως σχέση έχει με τα θρυλούμενα των κομπογιαννιτών ψευτoαστρολόγων.

Το γεγονός αυτό του παράδοξου Αστέρα εξιστορεί ο ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος: «...ιδού μάγοι από ανατολών παρεγένοντο εις Ιεροσόλυμα λέγοντες, πού εστίν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων; είδομεν γαρ αυτού τον αστέρα εν τη ανατολή και ήλθομεν προσκύνησαι αυτώ(= τον γεννηθέντα βασιλέα των Ιουδαίων )» (Ματθ. 2,1-14).

Το παράδοξο αυτό αστέρι των προσκυνητών αυτών μάγων ερευνήθηκε από πολλές πλευρές. Πολλοί προσπάθησαν να το προσεγγίσουν από πλευράς καθαρώς επιστημονικής, (αστρονομίας), με σκοπό να βγάλουν επιστημονικά συμπεράσματα «περί της φύσεως και της μορφής του ουράνιου τούτον φαινομένου» και πολλοί άλλοι από την πλευρά του «εξωγήινου, του υπερφυσικού, του θαύματος».

Για το αστέρι αυτό πρώτος ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχανς Κέπλερ (1571-1630) ισχυρίστηκε ότι «πρόκειται περί εγγυτάτης συνόδου των πλανητών Διός και Κρόνου και του αστερισμού των Ιχθύων». Όμως δεν πρόκειται περί μιάς τέτοιας συνόδου πλανητών, γιατί κάτι τέτοιο, κατά την επιστήμη της Αστρονομίας, παρουσιάζεται «σπανιότατα και σημειούται ανά 800 έτη», και μέχρι τότε τέτοιο φαινόμενο δεν είχε ξαναπαρουσιαστεί.

Επίσης δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι πρόκειται περί αστερισμού, γιατί όπως εξιστορεί το γεγονός ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, που είναι η μόνη αυθεντική ιστορική πηγή και από την οποίαν, «δεν δύναται τις να συναγάγει βέβαια επιστημονικά συμπεράσματα περί της φύσεως και της μορφής του ουρανίου τούτον φαινομένου, περί της Θέσεως ή του αστερισμού, εν τω οποίω ενεφανίσθη ο αστήρ, περί του χρόνου καθ’ όν ανέλαμψε διά πρώτην φοράν, ή έπαυσε μετέπειτα να είναι ορατός, περί του αν ούτος ήτο μετεωρίτης, ή πλανήτης». (Σταύρος Πλακίδης, Καθηγ. Παν. Αθηνών, ΘΗΕ, τόμ. 3ος, σελ. 414). 

Από όλες αυτές τις απόψεις που υποστηρίχτηκαν αποκλείονται οι περιπτώσεις: α) Του κομήτη, γιατί «εθεωρούντο ανέκαθεν ως προάγγελοι δυσάρεστων, και όχι ευχάριστων γεγονότων, όπως είναι η θεία Γέννησις», β) Του «μετεωρίτου, ή και του απλού πλανήτου, διότι αυτά είναι γνωστά φαινόμενα» (ΘΗΕ. ένθ' αν.). Υπήρξαν και άλλες γνώμες ειδικών οι οποίοι υπεστήριξαν, ότι πρόκειται περί εμφανίσεως ενός νέου ή καινοφανούς αστέρος, από τους γνωστούς με το Λατινικό όνομα Nova. 

Τέτοιοι αστέρες αναλάμπουν κατά καιρούς και προκαλούν εξαιρετική εντύπωση, γιατί «ενίοτε είναι ορατοί και την ημέραν, και τους παρακολουθούν μετά πολλού ενδιαφέροντος οι αστρονόμοι». Πάντως αν και έγιναν διάφορες προσπάθειες «ίνα ταυτιστή ο αστήρ της αφηγήσεως, (του ιερού Εναγγελιστού Ματθαίου), προς εξαιρετικόν τι ουράνιον φαινόμενον και καθαριστή η σύμπτωσίς τον δι' αστρονομικού υπολογισμού, ουδεμία επιτρέπεται αμφιβολία περί του ότι, όντως συνέβη εξαιρετικόν τι φαινόμενον κατά την Γεννησιν, όπως και κατά την Σταύρωσιν του Χριστού » (ΘΗΕ. ενθ' αν.).

Πολλές και διάφορες γνώμες είδαν τον φως της δημοσιότητος και από εκκλησιαστικής πλευράς. Ο ιερός Χρυσόστομος, ο Ζηγαβηνός και ο Διόδωρος Ταρσού συμφωνούν, ότι το αστέρι κατά την Γέννηση του Χριστού δεν ήταν ένα από τα πολλά αστέρια που βλέπουμε στον ουρανό, ούτε κάν αστέρι, αλλά αόρατη δύναμη, «ου των πολλών ένας ο αστήρ αυτός είναι, μάλλον δε ουδέ αστήρ, αλλά δύναμις τις αόρατος εις ταύτην μετασχηματισθείσα την όψιν » (Παν. Ν. Τρεμπέλα «Υπόμνημα στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, σελ. 42 ).

Ο Ωριγένης υποστηρίζει ότι πράγματι το αστέρι που φάνηκε στον ουρανό κατά την Γέννηση του Χριστού, δεν ήταν κάτι συνηθισμένο ή παραπλήσιο, αλλά μάλλον κάτι παραπλήσιο των κομητών ή πύρινη γλώσσα, φλόγα, «τον οφθέντα αστέρα εν τη ανατολή καινόν είναι νομί-ζομεν και μηδενί των συνήθων παραπλήσιον, ούτε των εν τη απλανεί, ούτε των εν τοις κατωτέρω σφαίραις, αλλά τω γένει τοιούτων γεγονέναι, οποίοι κατά καιρόν γινόμενοι κομήται, ή δοκίδες(=πύρινοι ράβδοι), ή πωγωνίαι (= πύρινες γλώσσες )» (Παν. Κ. Τρεμπέλα, ένθ' αν.).

Ορθότερη εν προκειμένω είναι η γνώμη των: Χρυσοστόμου, Ζηγαβηνού και Διόδωρου, με την οποίαν συμφωνούν, ο Θεόφραστος, ο σοφός Νικήτας, ο Βρυένιος, ο Ιγνάτιος, κ.ά. ότι δηλαδή πράγματι πρόκειται περί αγγελικής δυνάμεως, διότι εκινείτο το αστέρι όταν εκινούντο οι προσκυνητές Μάγοι, και εστέκετο όταν ανεπαύοντο. «Ότι δε αγγελική δύναμις ην ο αστήρ δήλον.. από του κινείσθαι μεν κινουμένων των μάγων, ίστασθαι δε αναπαυομένων» (Παν. Ν. Τρεμπέλα, ένθ' αν. - Νικόδημου Αγιορείτου «Έορτοδρόμιον», σελ. 98).

Όμως, από πού κατάλαβαν οι προσκυνητές Μάγοι, ότι αυτό το αστέρι ήταν της Γεννήσεως του βασιλιά των Ιουδαίων; Το ότι πράγματι το αστέρι αυτό ήταν του βασιλιά των Ιουδαίων το γνώριζαν γιατί ήσαν γνώστες, ως φαίνεται, της Παλαιάς Διαθήκης των Ιουδαίων και γνώριζαν την προφητεία του Βαλαάμ περί του Χριστού. «ανατελεί άστρον εξ Ιακώβ και αναστήσεται άνθρωπος εξ Ισραήλ και Θραύσει τους αρχηγούς Μωάβ και προνομεύσει πάντας τους υιούς του Σηθ» (Αριθ. 24,17). Το υπερφυσικό και παράδοξο του αστεριού το γνώριζαν οι προσκυνητές Μάγοι από τρία αίτια:

α) Από του ότι εκινείτο και. εστέκετο, αλλά και από το αντίστροφο, εστέκετο και εκινείτο ανάλογα με τις κινήσεις των προσκυνητών Mάγων και αυτό πράγματι είναι κάτι το υπερφυσικό και παράδοξο. β) Διότι το αστέρι αυτό εκινείτο πολύ χαμηλά από τα άλλα αστέρια, και όταν έφτασαν οι προσκυνητές Μάγοι εκεί στην Βηθλεέμ, έπεσε τόσο χαμηλά, ώστε τους έδειξε και το σπίτι, όπου ήταν ο Χριστός, «και ελθόν έστη επάνω ου ην το πεδίον». γ) Από την υπερφυσική λαμπρότητα που είχε, ώστε υπερέβαινε όλα τα άλλα αστέρια, ακόμη δε και τον Ήλιο, αφού εφαίνετο και κατά την διάρκεια της ημέρας, για να σημειώσει ο άγιος Κοσμάς ο Μελωδός σε τροπάριο της εορτής των Χριστουγέννων: «Εξαίσιον δρόμον ορώντες οι Μάγοι ασυνήθους νέου αστέρος αρτιφανούς ουρανούς υπερλάμποντες, Χριστόν Βασιλέα ετεκμήραντο εν γη γεννηθέντα Βηθλεέμ εις σωτηρίαν ημών ».

Από τα παραπάνω Γράφο-Ιστορικό-Φιλολογικά ντοκουμέντα αποδεικνύεται, ότι το αστέρι που εμφανίστηκε κατά την Γέννηση του Χριστού, αρχικά ήτο ένα πραγματικό υπέρλαμπρο αστέρι, ώστε να εξάψει τo ενδιαφέρον των Μάγων που ασχολούντο με τα αστέρια, και στην συνέχεια, όταν ξεκίνησαν για τα Ιεροσόλυμα το αστέρι αυτό παρουσίασε το υπερφυσικό και παράδοξό του, την αγγελική του δηλαδή δύναμη, με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που προαναφέρθηκαν, για να ενισχύσει την προσπάθεια και το έργο των σοφών Προσκυνητών Μάγων αστρονόμων, γι' αυτό «και ειδόντες τον αστέρα εχάρισαν χαράν μεγάλην σφόδρα, και ελθόντες εις την οικίαν είδον το παιδίον μετά Μαρίας της Μητρός αυτού και πεσόντες προσεκύνησαν αυτώ» (Ματθ. 2,9-11). 

Το πραγματικό συμπέρασμα που βγαίνει γύρω από το παράδοξο αυτό αστέρι που εμφανίστηκε κατά την Γέννηση του Θεανθρώπου Κυρίου μας Ιησού Χριστού είναι αυτό που τονίστηκε ανωτέρω, ότι δηλαδή αρχικά ήταν ένα πραγματικό, αληθινό αστέρι για να προκαλέσει την περιέργεια των Μάγων αστρολόγων της Περσίας, και στην συνέχεια παρουσίασε την υπερφυσικότητά του μετασχηματιζόμενο σε αόρατη δύναμη ουράνιας αγγελικής Συνόδου, για να πείσει τους προσκυνητές Μάγους αφ' ενός, και αφ' ετέρου να δηλώσει, ότι ήδη έχει συντελεσθεί ένα κοσμοϊστορικόν γεγονός, και ότι με το Μυστήριον της Γεννήσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, ο Ίδιος ο Θεός πλέον μπήκε στην ανθρώπινη ιστορία, με απώτερο σκοπό να σώσει τον άνθρωπο από την τυραννία του αρχέκακου και μισάνθρωπου Διαβόλου.

Ο αστρονόμος Σταύρος Πλακίδης, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στην έρευνά του «Αστήρ των Μάγων» με την οποίαν υπάρχει απόλυτη συμφωνία με τους αγίους Πατέρες μας είναι λίαν σαφής και κατηγορηματικός: «Συνοψίζοντας τονίζομεν, ότι οιαδήποτε φυσική ερμηνεία δεν δύναται να επαληθεύσει απ' άκρου εις άκρον το θαυμαστόν ιστόρημα του Ματθαίου, οιανδήποτε δε ερμηνείαν και αν δεχθώμεν βασιζομένην επί των ανωτέρω αστρονομικών δεδομένων, ουδεμία επιτρέπεται αμφιβολία περί του ότι όντως συνέβη εξαιρετικόν τι Φαινόμενον κατά την Γέννησιν, όπως και κατά την Σταύρωσιν του Χριστού ». (ΘΗΕ. τόμ. 3ος σελ. 415).

πρεσβύτερος ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΟΛΛΑΣ

Ορθόδοξος Θεολόγος - Εκκλ/κός Συνήγορος

Επ/μος Πρ/δρος Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος